Vredesbeweging Pais War Resisters’ International Nederland
War Resisters’ International Nederland

Zijn er rechtvaardige oorlogen?

Antwoord van Pais:

De leer van de rechtvaardige oorlog (bellum iustum) is in de loop der eeuwen door vele denkers (o.a. Augustinus en Thomas van Aquino) ontwikkeld. Kort samengevat menen zij dat een rechtvaardig oorlog aan de volgende voorwaarden moet voldoen:

  1. Hij moet gevoerd worden door wettige overheden.
  2. Hij moet gevoerd worden voor een rechtvaardige zaak.
  3. Doel mag niet zijn de vijand te vernietigen, maar slechts hem tot vrede te dwingen.
  4. Hij moet op gepaste wijze worden gevoerd, binnen de grenzen der rechtvaardigheid en liefde.
  5. Uiteindelijk moeten de voordelen van een oorlog groter zijn dan de nadelen.

Probleem met deze leer is dat hij uitgaat van een conflict tussen overheden. Die overheden worden als personen gezien die als ze zich ernstig misdragen door anderen met gematigd geweld gecorrigeerd mogen worden.

Vergeten wordt echter dat elke oorlog, altijd en onvermijdelijk, onnoemelijk leed veroorzaakt bij mensen, zowel soldaten als burgers. Zie ook ons antwoord op de vraag ‘Waarom moeten wij oorlog bestrijden?‘. Een oorlog kan misschien nog wel ‘rechtvaardig’ zijn tegenover de bestreden overheid of andere machthebber, maar nooit tegenover de mensen die de gevolgen ervan moeten dragen. Oorlog is gewoon een middel dat niet te rechtvaardigen is.


Ons antwoord op deze vraag blijft in discussie. U kunt ook deelnemen aan deze discussie door uw reactie hieronder te plaatsen of uw commentaar via het reactieformulier in te sturen.
In onze Werkgroep Vredesvraagstukken zal dit worden besproken, wat tot herziening of aanvulling van het standpunt van Pais kan leiden. Wilt u zelf een bijeenkomst van de werkgroep bijwonen? Geef u dan via het reactieformulier op!

Een reactie plaatsen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *