Vredesbeweging Pais War Resisters’ International Nederland
War Resisters’ International Nederland

Kan het recht gehandhaafd worden zonder geweld?

Antwoord van Pais:

Om deze vraag te kunnen beantwoorden moeten we eerst weten wat we onder ‘recht’ verstaan. Daar denkt niet iedereen hetzelfde over. Gezagsdragers en machthebbers zullen graag ‘het recht’ gelijk stellen aan ‘de wet’. Maar er zijn veel voorbeelden van wetten die onrecht inhouden of onrechtvaardig uitwerken. Zulke wetten horen niet gehandhaafd te worden en zeker niet met geweld.

Natuurlijk zijn er ook wetten die wel rechtvaardig zijn – in Nederland zelfs de grote meerderheid – en is er een begrip van rechtvaardigheid en gerechtigheid dat uitstijgt boven wat in wetten is vastgelegd. Er is dus veel ‘recht’ dat het verdient wel gehandhaafd te worden. In deze onvolkomen wereld zal dat niet altijd lukken zonder dwang. Dat betekent echter niet dat bij die dwang elke vorm en mate van geweld geoorloofd is.

De meeste pacifisten zullen er mee kunnen instemmen dat de overheid, uitsluitend om rechtvaardige wetten te handhaven, een zekere mate van dwang toepast. De roep om steeds ‘harder’ overheidsingrijpen onderschrijven ze echter niet. Juist een beroep op de ‘zachte krachten’ is nodig om een vanzelfsprekend veilige samenleving te creëren. Politieagenten moeten niet alleen experts zijn in het hanteren van hun dienstwapens maar zeker ook en vooral in geweldloze conflictoplossing.

Daarnaast zijn er zeker ook pacifisten die bewondering hebben voor de ‘ploegschaar-activisten’ die vernielingen aanrichten in wapenfabrieken. In Groot-Brittannië hebben rechters herhaaldelijk geoordeeld dat deze vredesactivisten het recht aan hun zijde hebben omdat zij beogen oorlogsmisdaden te voorkomen. In Nederland en de meeste andere landen zien de rechters slechts gewelddadige vernielers, zonder oog te hebben voor hoger recht.


Ons antwoord op deze vraag blijft in discussie. U kunt ook deelnemen aan deze discussie door uw reactie hieronder te plaatsen of uw commentaar via het reactieformulier in te sturen.
In onze Werkgroep Vredesvraagstukken zal dit worden besproken, wat tot herziening of aanvulling van het standpunt van Pais kan leiden. Wilt u zelf een bijeenkomst van de werkgroep bijwonen? Geef u dan via het reactieformulier op!

Een reactie plaatsen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Een gedachte over “Kan het recht gehandhaafd worden zonder geweld?”